Chúng ta đều đã từng gặp trường hợp khi ta ở một đất nước khác, thành phố khác hay đơn giản là một khu vực bạn chưa từng đặt chân đến ở quên nhà.
Với máy ảnh trong tay, bạn cứ chụp và chụp mãi như thể thẻ nhớ của máy bạn sẽ không bao giờ đầy vậy. Làm như thế thật hồi hộp và hấp dẫn phải không, khi bạn không muốn bỏ lỡ bất kì khoảnh khắc đáng nhớ nào đang diễn ra trước mắt. Thế nhưng, sẽ thế nào nếu tôi bảo rằng khi bạn đặt máy ảnh xuống, dù chỉ trong 20 phút, có thể giúp bạn chụp được những bức ảnh đẹp hơn?
Như thế không có nghĩa là hãy bỏ mặc máy ảnh của bạn một cách vô tội vạ. Điều tôi muốn nói ở đây là hãy cất máy ảnh của bạn đi và trong lúc đó, dành thời gian đi thăm thú cảnh vật xung quanh.
1. Nhận thức về môi trường xung quanh tốt hơn
Làm cách nào để bạn có thể thực sự chụp được vẻ đẹp của một khung cảnh mà không trải nghiệm nó trước chứ? Sẽ luôn có những thứ đầy màu sắc và sáng sủa để bạn chụp ở nơi đấy. Nhưng nếu bạn cứ đi lòng vòng chụp các bức ảnh riêng lẻ như một chú chim đang chỉ lấy mật từ một bông hoa anh đào thì bạn sẽ bỏ lỡ mất toàn bộ cái cây.
Tôi đã có thời gian mường tượng khung cảnh ở trên trước khi chụp nó trong lúc theo dõi chương trình buổi tối được tổ chức tại ngôi đền Kho báu (Al Khazneh) ở khu di tích cổ Petra, Jordan. Trong lúc chương trình diễn ra, tôi chỉ ngồi yên và hạn chế cử động hết mức để có thể quan sát xung quanh cũng như cố tưởng tượng ra những bức hình từ các góc độ khác nhau. Đến cuối chương trình, tôi chỉ có 10 phút để chụp ảnh (dù bức ảnh chỉ tốn của tôi một phút chuẩn bị và 30 giây để chụp), qua đó chứng tỏ thời gian tôi bỏ ra để tìm hiểu về môi trường xung quanh đã giúp tôi rất lớn trong việc chụp những bức ảnh đẹp với thời gian cho phép.
Đồng thời, việc quen thuộc với môi trường xung quanh cũng giúp nâng cao sự an toàn cho bạn. Chúng ta đều đã từng trải qua cảm giác nhìn mọi vật qua viewfinder hay màn hình máy ảnh, và việc mất hết cảm giác về những gì đang diễn ra xung quanh ta. Đó là cảm giác “flow” khi tất cả mọi điều đều tan biến, chỉ còn lại niềm vui thú với nhiếp ảnh. Và sự thiếu chú ý đó có thể sẽ làm hại bạn ở những nơi không quen thuộc.
Ngoài vấn đề an toàn ra, biết thêm về xung quanh còn giúp cảnh báo bạn nếu như mây sắp che mất ánh sáng mặt trời hoặc khung cảnh bạn định chụp có đang trở nên quá sáng hay ngược lại. Sau đó là hãy theo dõi những người xung quanh để biết nên chụp gì tiếp nhé.
2. Quan sát những người khác
Tôi rất thích quan sát con người khi ở địa điểm mới. Thậm chí khi ở nhà, nếu tôi đi mua sắm cùng vợ thì rốt cuộc tôi vẫn sẽ ngồi trên một băng ghế và quan sát cả đống người mua sắm qua lại. Ngay cả những người hướng nội như chúng ta cũng thích quan sát cách người khác tương tác với nhau.
Hãy tìm kiếm các dấu hiệu về các mối quan hệ cũng như tình bằng hữu trong khi quan sát người khác. Liệu có phải đa số mọi người đều xa cách với nhau hay có rất nhiều sự tương tác đang diễn ra? Hãy để ý cách những giao dịch diễn ra trong những khu chợ. Liệu có phải đa số đều phải trả giá trước khi tiền trao tay? Những điều này sẽ giúp bạn thấy trước được những bức ảnh ăn tiền khi bạn quay lại cùng với chiếc máy ảnh.
Vì tôi đã dành thời gian để quan sát mọi người lúc đoàn tàu trước đó đi qua thị trấn tại thung lũng Urubamba ở Peru, tôi biết rằng người bán nón sặc sỡ này sẽ xuất hiện bên cạnh đám đông khi tàu tới. Thế nên, tôi chỉ cần đợi và quan sát để chụp được bức ảnh này
Có phải đang có một dòng người, xe cộ đi lại xung quanh bạn? Nếu đúng là như thế, hãy tìm vị trí tốt để có thể chuẩn bị và chụp lại những bức ảnh đường phố chân thật nhất. Dù rằng đám đông luôn là tâm điểm chú ý, hãy quan sát những người không bị cuốn vào sự hối hả đó nếu bạn muốn lưu lại sự đa dạng của cuộc sống thường nhật.
Đây cũng chính là thời điểm thích hợp để nhận ra những ai xung quanh bạn không muốn bị chụp ảnh. Hoặc những ai yêu cầu bạn trả một khoản tiền nhỏ để chụp ảnh họ?
Trong bức ảnh chụp lại các viên cảnh sát ở Jordan này, tôi đã dành thời gian đi lại xung quanh khi bỏ máy ảnh xuống, nói lời chào tới mọi người và để họ quay trở lại câu chuyện đang dang dở của mình trước khi nhấn nút chụp. Tôi đã để ý thấy rằng họ luôn nhìn vào bất kì ai đi qua cửa và tôi hoàn toàn không muốn chụp lại cảnh đó. Phiên bản thoải mái hơn này mới chính là mục tiêu của tôi.
3. Quan sát các pattern
Về điều này, tôi không có ý là bạn hãy chỉ quan sát các đường nét, hoa văn tuyệt đẹp ngoài tự nhiên hay trong các công trình kiến trúc nhé. Tôi còn muốn nói đến những pattern mà con người vô tình tạo ra trong cuộc sống hằng ngày của họ. Đồng thời, việc quan sát như thế sẽ giúp bạn khi bạn quay trở lại cùng với máy ảnh (hoặc chỉ đơn giản lấy nó ra khỏi balo) và có dự cảm tốt hơn về khoảnh khắc chụp. Cuối cùng bạn sẽ có được nhiều hình đẹp hơn.
4. Thay đổi cách tương tác
Hãy tưởng tượng khi bạn đang bước đi trên phố và có một người đi đến rồi giơ máy ảnh lên chụp bạn, bạn sẽ cảm thấy như thế nào?
Đồng cảm với người lạ và hiểu rõ phản ứng mỗi khi tôi hướng máy ảnh vào họ chính là lí do vì sao tôi khuyên bạn nên xin phép trước khi chụp. Hoặc tốt hơn nữa, cất máy ảnh của bạn đi và tương tác với đối tượng của bạn trước. Quan sát xem họ đang làm gì cũng như hỏi thăm họ nếu bạn có thể, nói chuyện về các vấn đề như lí do tại sao bạn lại muốn chụp họ. Thế nên, hãy dành ra thêm một bước này nữa và trò chuyện với đối tượng trước khi chụp ảnh nhé.
Tôi đã dành thời gian chơi cùng những đứa trẻ này tại Peru trước khi bảo chúng làm mặt hề trước ống kính. Tôi thậm chí còn không biết tiếng Quechua và chỉ biết sơ sơ tiếng Tây Ban Nha, nhưng tôi có thể nhận ra lũ trẻ đang chơi “bán hàng” với cỏ dại và hoa. Tôi còn biết được thủ lĩnh của nhóm và cùng chơi với chúng trong vài phút, cố gắng trong tuyệt vọng để bán được đám cỏ dại của tôi với giá hời trước khi bấm máy.
Mọi người sẽ phản ứng khác nhau khi bạn tiếp cận họ lần đầu với máy ảnh hoặc không. Đôi lúc, sẽ xuất hiện một vài khoảnh khắc thoáng qua buộc bạn phải chụp một cách dứt khoát nhất. Nhưng thường thì, một bức ảnh lộng lẫy hơn có thể được tạo ra bằng sự liên kết giữa người với người trước, hơn là mối quan hệ giữa người với người qua máy ảnh.
Kết luận
Nếu bạn chưa từng bỏ máy ảnh xuống dù chỉ trong vòng 10 phút thì tôi khuyên rằng bạn hãy thử làm điều đó. Tôi biết rằng nó khiến bạn mất tự tin hơn, nhưng lại có thể giúp nhìn mọi thứ xung quanh theo cách mà bạn không thể thấy qua ống kính máy ảnh.
Giờ hãy cho tôi biết, bạn có thể đi lại và trải nghiệm vùng đất mới mà không có máy ảnh không? Bạn có nghĩ rằng làm như thế sẽ thay đổi cách nhìn thế giới của bạn trước khi chụp không? Rồi liệu nó có thể giúp bạn chụp được những tấm hình đẹp hơn không?
