Thay vì ghi nhớ bằng cách học thuộc như bình thường thì việc dùng sơ đồ tư duy sẽ giúp bạn tăng khả năng ghi nhớ các thông tin một cách nhanh chóng. Hãy cùng Phong Vũ tìm hiểu qua các loại sơ đồ tư duy đang phổ biến và cách ứng dụng vào học tập cũng như công việc nhé!
- Blooket – Nền tảng tạo trò chơi học tập siêu thú vị
- Nâng cao hiệu suất công việc và học tập với bộ công cụ Microsoft…
- VnEdu là gì? Ứng dụng hỗ trợ giáo viên, học sinh trong học tập
Sơ đồ tư duy là gì? Các đặc điểm của sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy (Mindmap) được biết đến là một phương pháp giúp bạn tăng khả năng ghi nhớ nội dung bằng hình ảnh và ít chữ hơn. Cách viết sơ đồ tư duy này sẽ giúp bạn diễn giải các ý tưởng, tóm tắt nội dung qua vcác nhánh thông tin, sử dụng từ ngữ ngắn gọn và bắt mắt, kết hợp hình ảnh trực quan. Với cách này, não bộ của bạn sẽ được kích thích để liên kết các thông tin vừa ghi nhớ, từ đó sẽ tiếp thu kiến thức nhanh chóng và ghi nhớ được lâu dài.
Nhờ những khả năng đặc biệt, sơ đồ tư duy từ lâu đã được ứng dụng nhiều trong các chương trình học và làm việc tại Việt Nam. Sơ đồ tư duy đã nâng cao cách ghi chép và ghi nhớ vấn đề một cách tổng quan nhất thay vì chỉ chép bài và học thuộc như bình thường. Công cụ này hoàn toàn khai thác thác được những khả năng nằm sâu bên trong của não bộ con người.
Lợi ích khi áp dụng sơ đồ tư duy
Khi sử dụng sơ đồ tư duy vào công việc hoặc học tập, bạn sẽ thấy được hiệu quả mà công cụ này mang đến. Không chỉ giúp bạn ghi nhớ nội dung được lâu mà còn giúp bạn dễ dàng tư duy, liên kết các thông tin lại với nhau. Có thể là trên cùng một thông tin nhưng mỗi người sẽ có cách liên tưởng và tiếp thu khác nhau. Đó cũng là một điểm khá hay ho của sơ đồ tư duy.
Ngoài kinh doanh và giáo dục, bạn cũng có thể ứng dụng sơ đồ tư duy vào nhiều hoạt động sáng tạo khác, trao đổi thông tin giữa một tập thể,…Bằng cách tiếp cận mới mẻ này, bạn sẽ có thể thu nạp được nhiều kiến thức khác nhau trong cùng một thời điểm. Ngoài ra, nó cũng giúp bạn phân tích và giải quyết vấn đề một cách logic nhất.
Một số loại sơ đồ tư duy phổ biến hiện nay
Sơ đồ tư duy vòng tròn
Circle Map còn được gọi là sơ đồ tư duy vòng tròn. Đúng như tên gọi này, sơ đồ sẽ sử dụng những vòng tròn to nhỏ để thể hiện nội dung, bao gồm vòng tròn nhỏ sẽ chứa chủ đề chính và vòng tròn lớn sẽ chứa các nhánh nội dung thuộc chủ đề lớn đó. Những vòng tròn bên ngoài sẽ đảm nhận nhiệm vụ phát triển và bổ trợ ý cho chủ đề hoặc ý tưởng chính ở trung tâm
Tree Map (sơ đồ cây)
Nếu bạn cần trình bày nội dung cụ thể và sắp xếp các thông tin một cách rõ ràng, rành mạch thì sơ đồ cây (Tree Map) chính là dạng mindmap phù hợp nhất. Như đúng tên gọi, Tree Map sẽ giúp bạn phân nhiều nhánh thông tin trên một “thân cây” chính. Phía dưới chủ đề chính sẽ là danh sách chủ đề phụ và các thông tin chi tiết khác có liên quan. Từ đó, chỉ cần nhìn vào là bạn sẽ hiểu rõ chủ đề và các thông tin còn lại là gì.
Sơ đồ tư duy bong bóng
Sơ đồ bong bóng (Bubble Map) sẽ gồm hình tròn ở vị trí trung tâm và các bong bóng khác ở xung quanh, toả ra nhiều hướng thể hiện các thông tin. Cũng giống như những sơ đồ tư duy khác về mặt nội dung là sẽ có nhiều nhánh thông tin bổ trợ cho thông tin chính. Chỉ khác ở mặt hình thức do có hình dạng vuông tròn khác nhau.
Sơ đồ tư duy mạng nhện
Sơ đồ tư duy mạng nhện (Spider Diagram) hay còn được gọi với cái tên là sơ đồ tư duy đa chiều. Mind map này sẽ có hình vẽ mô tả nội dung dưới dạng sơ đồ và thường được sử dụng để hiển thị các chiều khác nhau của một chủ đề chính. Với kiểu sơ đồ này sẽ được ứng dụng trong các lĩnh vực như kinh doanh, quản lý dự án, đánh giá hiệu suất cá nhân hoặc đội nhóm, so sánh hiệu suất công việc,….
Ứng dụng của sơ đồ tư duy trong công việc, học tập
Từ lâu sơ đồ tư duy đã được đưa vào ngành giáo dục và trở thành 1 trong rất nhiều hình thức giảng dạy, học tập. Với xu hướng tự học như hiện nay,sơ đồ tư duy cũng là một cách thức được giáo viên và học sinh sinh viên ứng dụng khá nhiều.
Giáo viên có thể trình bày các khái niệm trong bài học sẽ được thể hiện rõ ràng, tập trung vào vấn đề cần giảng dạy. Bên cạnh đó, học sinh cũng sẽ dễ quan sát tổng thể bài học và đồng thời cũng giúp học sinh sinh viên tự liên kết các nội dung để có thể ghi nhớ lâu hơn.
Thay vì ghi chép tất cả những nội dung vào vở như truyền thống thì học sinh có thể tự mình sáng tạo những bản đồ tư duy của riêng mình. Việc tự mày mò, sáng tạo ra nội dung bài học sẽ khơi dậy tiềm năng của não bộ,phát triển tư duy toàn diện, kích thích việc hứng thú học tập và ghi nhớ sâu, hiểu bài một cách dễ dàng hơn.
Đối với công việc, trong những bài thuyết trình nội dung cho nhãn hàng, đối tác hoặc làm việc với các bên liên quan thì bạn cần phải làm thật ngắn gọn, xúc tích và dễ hiểu. Vừa giúp bạn lên kế hoạch chi tiết rõ ràng để nâng cao hiệu quả trong công việc, mặc khác sẽ giúp mọi người nắm rõ được thông tin và vận hành theo tiến độ tốt nhất.
Hướng dẫn vẽ và các nguyên tắc khi tạo sơ đồ tư duy
Cách thực hiện sơ đồ tư duy cũng rất đơn giản và hoàn toàn không làm khó bạn. Dưới đây sẽ là một số cách vẽ cũng như thành phần cấu tạo của một sơ đồ tư duy cơ bản, bạn cũng có thể tham khảo và chỉnh sửa theo ý muốn của mình.
- Chủ đề và các phần chính liên quan nên sử dụng ít nhất 3 màu
- Nên sử dụng các loại hình ảnh, ký hiệu, mũi tên trong sơ đồ tư duy, giảm số lượng chữ
- Liệt kê những từ khóa có liên quan chủ đề và viết hoa chúng
- Mỗi câu hay hình ảnh phải tách riêng ra để nhìn rõ ràng
- Các đường thẳng phải được kết nối từ bức ảnh trung tâm, đường nối từ trung tâm nên to rồi nhỏ dần khi tỏa ra các nhánh xa.
- Đường thẳng dài bằng từ hoặc hình ảnh
- Sử dụng màu sắc, ký hiệu, mật mã để thể hiện cá tính riêng của bạn trong toàn bộ sơ đồ tư duy
- Sử dụng các điểm nhấn cá nhân trong liên kết sơ đồ
- Phân cấp các nhánh, sử dụng số thứ tự để bao quát sơ đồ cũng như làm rõ sơ đồ.
Khi làm việc bằng sơ đồ tư duy, bạn hoàn toàn có thể phát huy các quy tắc của mình để hoàn thiện chúng tốt hơn. Dưới đây sẽ là một số lưu ý nhỏ để bạn có thể lấy đó làm nền tảng để lập sơ đồ tư duy thể hiện rõ cá tính và tăng hiệu quả trong công việc. Cùng tham khảo nhé!
- Sử dụng chữ in: Chữ in sẽ rõ ràng hơn và dễ đọc hơn
- Sử dụng ký hiệu và hình ảnh: Sử dụng ký hiệu và hình ảnh có ý nghĩa với bạn sẽ giúp ghi nhớ hiệu quả hơn là dùng từ ngữ.
- Sử dụng từ ngữ đơn giản: Sử dụng từ ngữ đơn giản, dễ đọc để truyền tải ý nghĩa rõ ràng hơn, tránh lộn xộn
- Sơ đồ tư duy của bạn là tài sản riêng của bạn: một khi bạn hiểu cách tạo ra những ghi chú trong sơ đồ tư duy, bạn có thể phát huy các quy tắc của riêng mình để làm cho nó tốt hơn. Những đề nghị sau đây có thể giúp bạn tăng hiệu quả của việc đó:
- Sử dụng liên kết đan chéo: Thông thường thì các thông tin trong sơ đồ có thể liên quan tới phần khác, chính vì thế bạn hoàn toàn có thể vẽ đường thẳng để chỉ ra sự liên quan giúp bạn nhận thấy mức ảnh hưởng của một phần trong chủ đề đến các phần khác.
- Sử dụng màu sắc tách các ý khác nhau: Điều này giúp bạn có thể tách các ý ra khi cần giúp trực quan hơn để gợi nhớ lại.
Top 5 phần mềm vẽ sơ đồ tư duy online miễn phí, phổ biến nhất 2024
Không chỉ vẽ sơ đồ tư duy bằng tay qua giấy bút như truyền thống, trong thời đại kỹ thuật số bạn còn có thể vẽ sơ đồ tư duy trực tuyến và hoàn toàn miễn phí nhờ vào các phần mềm. Sẽ có vô vàn mẫu cho bạn lựa chọn cho nội dung mà bạn muốn truyền tải, không chỉ đẹp mà cách sử dụng cũng rất đơn giản và dễ hiểu. Cùng Phong Vũ tìm hiểu một số phần mềm tạo mindmap online nhé!
Phần mềm Xmind
Đây là công cụ vẽ sơ đồ tư duy chuyên nghiệp với thiết kế tối giản và tốc độ xử lý chuyên nghiệp, Xmind được nhiều người ưa chuộng mỗi khi cần tạo lập sơ đồ tư duy đơn giản. Công cụ này cũng hỗ trợ đầy đủ các chức năng giúp bạn dễ dàng vẽ mindmap trên bất kỳ thiết bị điện tử nào.
Ưu điểm:
- Sử dụng miễn phí trên đa nền tảng
- Thư viện sơ đồ mẫu đa dạng với nhiều loại sơ đồ khác nhau cho bạn tha hồ chọn lựa
- Giao diện Xmind đơn giản, dễ thao tác
- Hỗ trợ nhiều dạng chủ đề, công cụ tạo lập hồ sơ nhanh, đơn giản
- Cho phép chèn link, hình ảnh, video
- Dễ dàng chia sẻ đến Google Slides, Powerpoint
Phần mềm Mindmeister:
Mindmeister là phần mềm tư duy và là công cụ tạo sơ đồ tư duy trực tuyến cực kỳ hữu ích. Bạn có thể dễ dàng lên ý tưởng, lập kế hoạch một cách sáng tạo bằng cách kéo và thả các khối ý tưởng và gắn kết các tài liệu với nhau.
Ưu điểm:
- Tạo và chia sẻ sơ đồ trực tuyến
- Hỗ trợ trên đa nền tảng, giúp bạn truy cập từ mọi thiết bị
- Tích hợp công cụ làm việc nhóm
- Cung cấp nhiều biểu đồ và mẫu đa dạng
- Sao lưu và khôi phục dữ liệu để đảm bảo an toàn
Phần mềm Edraw Mindmap
Đây là phần mềm vẽ sơ đồ tư duy đẹp và miễn phí. Với công cụ này việc phát thảo và lập một sơ đồ tư duy đã không còn nhiều khó khăn, đặc biệt với những bạn mới bắt đầu vẽ sơ đồ tư duy. Ngoài ra, công cụ cũng hỗ trợ thêm các tính năng giúp cho bạn dễ dàng vẽ và hệ thống kiến thức chỉ với vài bước đơn giản.
Ưu điểm:
- Sử dụng miễn phí trên đa nền tảng
- Giao diện thân thiện, dễ thao tác và chỉnh sửa
- Tốc độ xử lý mượt mà, nhanh chóng
- Mẫu mã đa dạng, phong phú, nhiều chủ đề
- Bộ công cụ chỉnh sửa chi tiết, đa dạng
- Tích hợp được với các ứng dụng của Microsoft Office
- Hỗ trợ xuất dữ liệu với nhiều định dạng
Phần mềm The Brain
Phần mềm The Brain sẽ cung cấp cho người dùng đầy đủ các tính năng cần thiết để tạo lập các nhánh, cành trong biểu đồ khoa học, logic và ngắn gọn nhất. Công cụ này cũng giúp tiết kiệm thời gian giúp bạn làm chủ kiến thức và ứng dụng nó để giải quyết bất cứ vấn đề gì.
Ưu điểm:
- Phần mềm sử dụng miễn phí trên đa nền tảng: điện thoại, máy tính website.
- Bộ công cụ giúp thiết lập sơ đồ tư duy đơn giản.
- Người dùng có thể tìm kiếm các thông tin, nút liên kết.
- Có thể kiểm soát, theo dõi các nhiệm vụ và ghi nhớ kiến thức dễ dàng.
- Tính năng ghi chú bằng ký tự đặc biệt và hình ảnh.
- Đồng bộ dữ liệu để người dùng có thể xem khi đăng nhập vào thiết bị khác.
Phần mềm Textize MindMap
Textize MindMap là phần mềm mindmap miễn phí được thiết kế và phát triển bởi các bạn trẻ người Việt. Textize MindMap sở hữu các ưu điểm vượt trội và các tính năng nổi bật giúp người dùng phát triển ý tưởng vẽ sơ đồ tư duy hiệu quả. Phần mềm ra đời mang lại nhiều lợi ích nhất là trong việc khái quát lại tổng quan kiến thức để dễ dàng tiếp thu.
Ưu điểm:
- Sử dụng hoàn toàn miễn phí.
- Dung lượng gọn nhẹ dành cho các máy Windows 10.
- Công cụ giúp sáng tạo sơ đồ tư duy nhanh, hiệu quả.
- Lưu dữ liệu ở định dạng PNG chất lượng với kích thước lớn.
- Người dùng có thể tải sơ đồ lên công cụ lưu trữ trực tuyến.
- Quản lý mindmap bằng công cụ Treeview.
