Ngày 04/04/2025, cộng đồng công nghệ xôn xao khi CEO OpenAI Sam Altman bất ngờ công bố thay đổi lớn trong lộ trình phát triển AI: GPT-5 bị lùi lịch, nhường chỗ cho hai mô hình trung gian là O3 và O4-Mini. Thay vì tung ra “bom tấn” GPT-5 như kỳ vọng, OpenAI chọn phát hành các phiên bản nhỏ gọn trước, dự kiến ra mắt trong vài tuần tới.
Điều này không chỉ gây bất ngờ mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về chiến lược của OpenAI trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt từ Google, xAI và các đối thủ khác. Hãy cùng Phong Vũ Tech News phân tích chi tiết sự thay đổi này và tác động của nó đến ngành AI nhé!
- OpenAI ra mắt khóa học ChatGPT miễn phí dành cho người dùng
- CEO OpenAI: Lập trình viên phải học dùng AI hoặc mất việc
- OpenAI ra mắt mô hình AI o1-Pro với giá cao ngất ngưởng
Bối cảnh: Kỳ vọng lớn lao dành cho GPT-5
GPT-5 từ lâu đã là tâm điểm chú ý của giới công nghệ. Sau thành công của GPT-4 (03/2023) và GPT-4o (05/2024), cộng đồng kỳ vọng GPT-5 sẽ là bước đột phá tiếp theo, tích hợp khả năng lý luận từ dòng mô hình “o” (như o1, o3-mini) và trở thành AI đa phương thức mạnh mẽ nhất. Các tin đồn trước đó dự đoán GPT-5 sẽ ra mắt vào cuối tháng 5/2025, với sức mạnh tính toán gấp 10 lần GPT-4.5 (ra mắt 27/02/2025) và khả năng xử lý văn bản, hình ảnh, âm thanh trong thời gian thực.
Tuy nhiên, Sam Altman đã “dội gáo nước lạnh” vào kỳ vọng này. Trong thông báo trên X ngày 04/04/2025, ông cho biết: “Chúng tôi thay đổi kế hoạch: O3 và O4-Mini sẽ ra mắt trong vài tuần tới, còn GPT-5 sẽ đến sau vài tháng.” Lý do chính là OpenAI gặp khó khăn trong việc tích hợp các công nghệ mới vào GPT-5, đồng thời cần thời gian để đảm bảo mô hình này “vượt xa kỳ vọng ban đầu”. Việc GPT-5 bị lùi lịch không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn phản ánh chiến lược thận trọng của OpenAI trước áp lực cạnh tranh.
O3 và O4-Mini: Các phiên bản mini có gì đặc biệt?
Thay vì chờ đợi GPT-5, người dùng sẽ sớm được trải nghiệm O3 và O4-Mini – hai mô hình trung gian được OpenAI hé lộ. O3 là phiên bản cải tiến của o3-mini (ra mắt tháng 12/2024), tập trung vào khả năng lý luận vượt trội trong toán học, khoa học và lập trình. Trong khi đó, O4-Mini được đồn đoán là mô hình đa phương thức thu gọn, có thể xử lý văn bản, hình ảnh và âm thanh, nhưng nhẹ hơn để phù hợp với người dùng cá nhân và doanh nghiệp nhỏ.
O3 từng gây ấn tượng khi đạt 83% trong kỳ thi vòng loại Olympic Toán học Quốc tế (IMO), vượt xa GPT-4o (13%). Với bản nâng cấp này, OpenAI hứa hẹn cải thiện hiệu suất, giảm “ảo giác” (hallucination) – hiện tượng AI tạo thông tin sai lệch – và tăng tốc độ phản hồi. O4-Mini, dù chưa có thông tin chi tiết, được kỳ vọng là “cầu nối” giữa dòng “o” và GPT-5, mang lại trải nghiệm đa năng với chi phí thấp hơn. Các mô hình này sẽ có mặt trên ChatGPT Plus, Team và Pro, với giới hạn tin nhắn lần lượt là 30 và 50 mỗi tuần.
Điểm đáng chú ý là OpenAI nhấn mạnh việc phát hành theo giai đoạn để “đáp ứng nhu cầu chưa từng có” từ người dùng. Điều này cho thấy công ty không chỉ muốn thử nghiệm mà còn cần xây dựng năng lực hạ tầng trước khi tung ra GPT-5 – một mô hình dự kiến “ngốn” tài nguyên khổng lồ.
Tại sao GPT-5 bị lùi lịch?
Việc GPT-5 bị lùi lịch không hoàn toàn là bất ngờ nếu nhìn vào bối cảnh hiện tại. Thứ nhất, OpenAI đang đối mặt với thách thức kỹ thuật. Sam Altman thừa nhận: “Việc tích hợp mọi thứ vào GPT-5 mượt mà hơn dự kiến là rất khó.” GPT-5 được kỳ vọng kết hợp mô hình lý luận (o-series) với kiến thức tổng quát (GPT-series), đòi hỏi sự đồng bộ phức tạp giữa phần cứng, dữ liệu và thuật toán.
Thứ hai, áp lực cạnh tranh ngày càng tăng. Google vừa ra mắt Gemini 2.5 Pro (03/2025) với khả năng xử lý 1 triệu token ngữ cảnh, miễn phí và được đánh giá cao trong lập trình. xAI của Elon Musk cũng công bố Grok 3 (18/02/2025), tự tin tuyên bố vượt mọi đối thủ. Chưa kể, DeepSeek R2 từ Trung Quốc và Claude 3.7 từ Anthropic đang khiến thị trường AI sôi động hơn bao giờ hết. OpenAI cần thời gian để đảm bảo GPT-5 không chỉ mạnh mà còn vượt trội so với các đối thủ này.
Cuối cùng, vấn đề tài chính và hạ tầng cũng là yếu tố then chốt. Sau vòng gọi vốn 40 tỷ USD (03/2025) – lớn nhất lịch sử công ty tư nhân – OpenAI đang đầu tư mạnh vào máy chủ và chip AI tự thiết kế. Việc phát hành O3 và O4-Mini trước giúp công ty thử nghiệm công nghệ mới, đồng thời giảm tải áp lực lên hệ thống khi GPT-5 ra mắt với nhu cầu dự kiến “khủng khiếp”.
Tác động đến người dùng và ngành AI
GPT-5 bị lùi lịch mang lại cả cơ hội lẫn thách thức. Với người dùng ChatGPT, O3 và O4-Mini là tin vui ngắn hạn. Những ai cần giải quyết bài toán STEM phức tạp sẽ hưởng lợi từ O3, trong khi O4-Mini hứa hẹn mang đến trải nghiệm đa phương thức giá rẻ hơn so với GPT-4o (20 USD/tháng). Tuy nhiên, người dùng Pro (200 USD/tháng) có thể thất vọng khi phải chờ thêm vài tháng để thấy bước nhảy vọt thực sự từ GPT-5.
Về ngành AI, động thái này cho thấy OpenAI đang chuyển từ “chạy đua tốc độ” sang “chạy đua chất lượng”. Việc phát hành các mô hình mini giúp công ty thử nghiệm tính năng, thu thập phản hồi và tối ưu hóa trước khi tung ra sản phẩm chủ lực. Điều này cũng tạo cơ hội cho các đối thủ như Google hay xAI chiếm lĩnh thị phần trong ngắn hạn, đặc biệt khi Gemini 2.5 Pro đang miễn phí và Grok 3 gây chú ý với triết lý “tối đa sự thật” từ Elon Musk.
Tại Việt Nam, cộng đồng công nghệ cũng đang chờ đợi. Với mức giá ChatGPT Plus hợp lý (20 USD/tháng), người dùng cá nhân và doanh nghiệp nhỏ có thể sớm trải nghiệm O3 và O4-Mini để hỗ trợ học tập, lập trình hay sáng tạo nội dung. Tuy nhiên, nếu GPT-5 ra mắt với chi phí cao hơn (dự đoán 30-50 USD/tháng), việc tiếp cận có thể khó khăn hơn với người dùng phổ thông.
Triển vọng tương lai của OpenAI
Dù GPT-5 bị lùi lịch, OpenAI vẫn giữ vững vị thế dẫn đầu nhờ chiến lược linh hoạt. O3 và O4-Mini không chỉ là “lính tiên phong” mà còn là cách để công ty thử nghiệm công nghệ đa phương thức và lý luận – hai trụ cột của GPT-5. Sam Altman khẳng định GPT-5 sẽ “tốt hơn nhiều so với kế hoạch ban đầu”, gợi ý khả năng tích hợp o3 đầy đủ và các tính năng chưa từng có như xử lý dữ liệu theo thời gian thực hay tạo nội dung sáng tạo vượt xa GPT-4.5.
Ngoài ra, việc hoàn tất chip AI tự thiết kế (dự kiến giữa 2025) sẽ giúp OpenAI giảm phụ thuộc vào NVIDIA, tối ưu chi phí và tăng tốc phát triển. Nếu thành công, GPT-5 có thể là bước ngoặt đưa OpenAI tiến gần hơn đến mục tiêu AGI (trí tuệ nhân tạo tổng quát), cạnh tranh trực tiếp với tham vọng của xAI và Google.
Tổng kết
Việc OpenAI lùi lịch GPT-5 để nhường chỗ cho O3 và O4-Mini là quyết định bất ngờ nhưng đầy tính toán. Dù cộng đồng có thể tiếc nuối khi chưa thấy “siêu phẩm” GPT-5, các mô hình mini sắp ra mắt vẫn hứa hẹn mang đến trải nghiệm ấn tượng với hiệu suất cao và chi phí hợp lý. Đây là giai đoạn thử thách nhưng cũng là cơ hội để OpenAI hoàn thiện sản phẩm, sẵn sàng cho cú hích lớn vào cuối 2025.
Bạn đã sẵn sàng thử O3 và O4-Mini chưa? Hãy cập nhật ngay ChatGPT và trải nghiệm những thay đổi mới nhất từ OpenAI.
