Trong thế kỷ 21, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành mặt trận cạnh tranh chiến lược mới giữa các cường quốc toàn cầu. Trong cuộc đua này, Trung Quốc nổi lên với chiến lược đầy tham vọng nhằm định hình lại vị thế công nghệ và kinh tế của mình trên bản đồ thế giới. Không chỉ coi AI là một công nghệ đơn thuần, Bắc Kinh đang xem AI như một động lực chuyển đổi toàn diện, thúc đẩy quốc gia tiến tới mục tiêu trở thành siêu cường trí tuệ nhân tạo dẫn đầu thế giới trong những thập kỷ tới. Cùng Phong Vũ Tech News tìm hiểu chi tiết hơn về chiến lược này của Trung Quốc trong nội dung bài viết dưới đây nhé!
- AI Trung Quốc tự nhận là “ChatGPT thứ hai”
- Thêm một AI của Trung Quốc gây sốt, được gọi là “DeepSeek thứ hai”
- Trung Quốc sắp mở bệnh viện AI khám bệnh không cần bác sĩ, liệu có khả thi?
Chiến lược AI Plus quốc gia với tầm nhìn toàn diện
Tại các cuộc họp chính phủ gần đây, AI đã vượt ra khỏi vị trí của một chủ đề công nghệ thông thường để trở thành trung tâm của các kế hoạch phát triển quốc gia. Báo cáo công tác chính phủ Trung Quốc đã chính thức giới thiệu chiến lược AI Plus – một sáng kiến tổng thể nhằm hỗ trợ ứng dụng rộng rãi các mô hình AI quy mô lớn, tích hợp công nghệ này vào các thiết bị thông minh thế hệ mới như xe tự lái, điện thoại thông minh và robot thông minh.
Khác với các chương trình công nghệ trước đây, “AI Plus” không chỉ nhắm đến phát triển công nghệ mà còn hướng tới việc biến AI thành công cụ hữu ích trong mọi hoạt động: từ tạo kịch bản phim, lập trình tự động cho đến ứng dụng trong nông nghiệp và sản xuất công nghiệp. Chiến lược này thể hiện quyết tâm của Trung Quốc trong việc tạo ra một hệ sinh thái AI toàn diện và bền vững.
Đào tạo AI từ cấp tiểu học – Bước đi táo bạo
Một trong những điểm đột phá trong chiến lược AI của Trung Quốc là việc đưa giáo dục AI vào hệ thống giáo dục từ cấp tiểu học – một bước đi chưa từng có ở quy mô quốc gia. Theo Bloomberg, từ học kỳ mùa thu năm 2025, các trường tiểu học và trung học ở Bắc Kinh sẽ áp dụng giáo án với tối thiểu 8 giờ học AI mỗi năm. Điều này có nghĩa là học sinh từ 6 tuổi trở lên sẽ được làm quen với chatbot, các công cụ AI và kiến thức nền tảng về công nghệ cùng đạo đức AI.
Ủy ban Giáo dục Bắc Kinh không dừng lại ở việc đưa AI vào giáo trình hiện tại mà còn phát triển chương trình giảng dạy AI toàn diện với lộ trình nhiều năm. Trên thực tế, quá trình tích hợp AI vào giáo dục đã bắt đầu từ năm 2024, khi Bộ Giáo dục Trung Quốc chọn 184 trường học làm điểm thí điểm cho chương trình AI và lập trình. Bước đi này cho thấy tầm nhìn dài hạn của Trung Quốc: không chỉ tập trung vào phát triển công nghệ hiện tại mà còn xây dựng nền tảng nguồn nhân lực cho tương lai AI.
“Phủ sóng” AI trong mọi lĩnh vực – Từ nhà máy đến ruộng đồng
Trung Quốc đang triển khai ứng dụng AI ở quy mô chưa từng thấy, trải rộng từ các trung tâm công nghệ cao đến những khu vực nông thôn xa xôi:
- Sản xuất công nghiệp: Tại các khu công nghiệp Thâm Quyến, các mô hình AI công nghiệp phân tích dữ liệu từ hơn 2.000 thiết bị, giúp tối ưu hóa thông số công nghệ gần 30 lần mỗi giờ. Điều này không chỉ nâng cao hiệu suất mà còn giảm thiểu lãng phí năng lượng và nguyên liệu.
- Giao thông đô thị: Dự án “City Brain” ở Bắc Kinh sử dụng AI để điều chỉnh đèn giao thông theo thời gian thực, giảm đáng kể thời gian chờ đèn đỏ và giải quyết nạn tắc đường. Hệ thống này xử lý hàng triệu điểm dữ liệu mỗi giây để tối ưu hóa luồng giao thông.
- Y tế thông minh: Nhiều bệnh viện đã áp dụng AI để hỗ trợ chẩn đoán, phân tích hình ảnh y khoa và quản lý hồ sơ bệnh nhân. Hệ thống AI có thể phát hiện các dấu hiệu bệnh lý sớm mà mắt thường khó nhận biết, nâng cao chất lượng chăm sóc y tế.
- Thương mại điện tử thông minh: Alibaba ứng dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm và tối ưu hóa hậu cần, trong khi JD.com tiên phong sử dụng robot và drone được điều khiển bởi AI để tự động hóa kho bãi và giao hàng, cắt giảm chi phí vận hành và rút ngắn thời gian giao hàng.
- Nông nghiệp công nghệ cao: Trợ lý AI “Đại lý Viện sĩ nông dân” giúp nông dân giải đáp thắc mắc về kỹ thuật canh tác, phòng trừ sâu bệnh và tối ưu hóa quy trình trồng trọt. Hệ thống này kết hợp dữ liệu thời tiết, phân tích đất và các yếu tố môi trường để đưa ra khuyến nghị chính xác.
- An ninh công cộng: Việc triển khai chó robot cảnh sát trang bị AI không chỉ hỗ trợ lực lượng an ninh mà còn nâng cao khả năng giám sát và phản ứng nhanh trong tình huống khẩn cấp.
DeepSeek và Manus: Những “ngôi sao AI” made in China
Trung Quốc không chỉ áp dụng mà còn tích cực phát triển các mô hình AI nội địa có khả năng cạnh tranh toàn cầu. Hai trường hợp nổi bật là DeepSeek và Manus đang thể hiện tiềm năng vượt trội.
DeepSeek, một mô hình ngôn ngữ lớn do các nhà nghiên cứu Trung Quốc phát triển, thu hút sự chú ý nhờ hiệu suất ấn tượng với chi phí phát triển thấp hơn nhiều so với các mô hình tương đương của Mỹ. Điều này chứng minh năng lực tối ưu hóa nguồn lực của Trung Quốc trong lĩnh vực AI.
Manus, tác nhân AI tự động, đại diện cho bước tiến trong AI tự chủ với khả năng thực hiện nhiều tác vụ phức tạp mà không cần sự can thiệp của con người. Khả năng này mở ra triển vọng ứng dụng rộng lớn trong sản xuất tự động, logistics và dịch vụ khách hàng.
Lợi thế cạnh tranh và mục tiêu trở thành siêu cường AI
Theo các chuyên gia, Trung Quốc đang nắm giữ ba lợi thế lớn trong cuộc đua phát triển AI toàn cầu: quy mô dân số khổng lồ cung cấp dữ liệu đa dạng để huấn luyện mô hình AI; năng lực sản xuất vượt trội giúp nhanh chóng chuyển nghiên cứu thành sản phẩm thực tế; và sự chủ động mạnh mẽ của chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển ngành.
Kai-Fu Lee, CEO của 01.AI và Chủ tịch Sinovation Ventures, nhận định: “Trung Quốc rõ ràng đang tỏa sáng về công nghệ, xây dựng các ứng dụng đáp ứng nhu cầu của người dùng và tạo ra giá trị kinh tế”. Quan điểm này phản ánh thực tế rằng Trung Quốc không chỉ tập trung nghiên cứu lý thuyết mà còn chú trọng phát triển ứng dụng thực tiễn, mang lại giá trị cụ thể.
Báo cáo của Goldman Sachs Research dự đoán việc áp dụng rộng rãi AI trong thập kỷ tới có thể thúc đẩy mức tăng trưởng hàng năm 2,5% trong GDP của Trung Quốc – con số đáng kể cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Kết luận
Chiến lược AI Plus của Trung Quốc thể hiện tầm nhìn toàn diện và dài hạn trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo toàn cầu. Sự kết hợp giữa đầu tư mạnh mẽ của chính phủ, sáng tạo của các doanh nghiệp công nghệ, và chiến lược đào tạo nhân tài từ sớm đang tạo ra một hệ sinh thái AI độc đáo mang đậm dấu ấn Trung Quốc. Đừng quên theo dõi Phong Vũ Tech News để cập nhật nhiều thông tin bổ ích hơn nhé!
